بریل قرمز یکی از مشتقات خانواده بزرگ بریل هاست، خانواده ای که ماده اصلی تشکیل دهنده آنها آلومینیوم بریلیوم می باشد. این خانواده در دنیای تجارت جواهرات از نظر رنگ، زیبایی و گوناگونی همچون عقیق و فیروزه  از ارزش بسیار بالایی برخوردار می باشند. در این مقاله می خواهیم بیشتر ویزگی های این سنگ های زینتی را بررسی کرده و منحصرا به معرفی بریل قرمز بپردازیم تا در خرید جواهرات زینتی محدود به خرید انگشتر عقیق یا انگشتر فیروزه نباشید.

بررسی ویژگی های خانواده بریل

همانطور که در مقدمه این مقاله نیز اشاره شد بریل ها نوعی سنگ زینتی هستند که ساختار اصلی آنها متشکل از آلومینیوم برلیوم می باشد. این سنگ ها نیز همچون عقیق که از آن در ساخت انگشتر عقیق استفاده می شود و یا همچون فیروزه که از آن در ساخت انگشتر فیروزه استفاده می شود در ساخت جواهرات بی بدیل کاربرد دارند.

بریل ها را در رنگ های گوناگونی می توان یافت. رنگ‌های مختلف از وجود ناخالصی ها مانند کروم و وانادیوم (زمرد)، آهن (آکوامارین، بریل طلایی) و منگنز (مورگانیت، بریل قرمز) رخ می دهد. از آنجا که علت رنگی شدن بریل ها ناخالصی است پس می توان این پچنین گفت که بریل خالص در واقع بی رنگ است؛

با توجه به رنگ های متفاوت این خانواده دارای نام های تجاری مختلفی می باشند که به مهم ترین آنها اشاره می کنیم.

• بریل قرمز: Red Beryl
• بریل بی رنگ (اصل): Goshenite
• آکوامارین : Aquamarine
• مورگانیت : Morganite
• بریل طلایی :Helidor
• زمرد(بریل سبز) : Emerald

 خانواده بریل دارای خواص فیزیکی و ترکیب شیمیایی جالب توجهی هستند که لازم می دانیم در راستای تکمیل نمودن معرفی بریل ها به آنها اشاره کنیم:

• ترکیب شیمیایی:  Be3AL2(Sio3)6 Beryllium Aluminum Silicate
• سیستم کریستالی : هگزاگونال، دارای شکست دو گانه
• سختی: 8 – 7/5
• سفتی: متوسط
• وزن مخصوص: 2/70 – 2/90
• ضریب شکست: 1/59 – 1/57
• اختلاف دو ضریب شکست: 0/009 – 0/005
• رنگ: سبز پررنگ مایل به آبی و یا زرد
• جلا: شیشه ای

معرفی بریل قرمز

پس از اینکه در خصوص خانواده بریل ها به صورت کلی اطلاعاتی کسب کردید وقت آن رسیده است که به معرفی بریل قرمز بپردازیم.

در تجارت بین المللی بریل قرمز را Bixbite می نامند.Red Beryl یا bixbite اولین بار در سال 1904 با کشف ادعای Maynard’s در کوه‌های توماس در یوتا غربی آمریکا کشف شد.

در حال حاضر نیز  بریل قرمز گونه کم یابی از خانواده سنگ های زینتی بریل است که  فقط در آمریکا یافت می شود و از ارزش بسیار بالایی برخوردار است. در تجارت این سنگ زینتی کمیاب و ارزشمند را به عنوان “زمرد قرمز” بازاریابی می کنند و  از آن  به عنوان یکی از عجیب ترین جواهرات جهان یاد می شود.  طی سال های اخیر کشور روسیه موفق شد نوع مصنوعی بریل قرمز را روانه وازار جواهرات کند. نام  bixbite در حال حاضر توسط CIBJO، کنفدراسیون Jewellery  جهانی مورد انتقاد قرار گرفته تا از سردرگمی بامواد معدنی دیگر، bixbyite  به نام Maynard Bixby تغییر نام دهد.

تولید سالانه بریل قرمز از معدن تنها در حدود 5000 تا 7000 قیراط  است و ما بقی نیاز جواهر سازان به این گوهر کم یاب را گونه های مصنوعی آن پوشش می دهند.

در واقع کشور روسیهاز گوهر نایاب و جدید الکشف  pezzottaite  به منظور تولید بریل قرمز مصنوعی استفاده می کند.درست است که این گوهر نایاب است اما به اندازه بریل قرمز ارزشمند نیست. جالب است بدانید که قرمز بودن pezzottaite   به قدری نادر است که با دیدن آن می توان عقیق و یاقوت را نادیده گرفت.

مشخصات فیزیکی و شیمیایی بریل قرمز

• ترکیب شیمیایی: Al۲Be۳(Si۶O۱۸)+CS(Cesium)+mn(Manganes) 
• سیستم کریستالی: هگزاگونال
• ضریب شکست: ۵۹/۱ – ۵۸/۱
• سختی: ۸ – ۵/۷
• جلا: شیشه ای
• استحکام: خیلی خوب

از این گوهر ارزشمند همون عقیق و فیروزه در زمینه ساخت جواهرات گرانبها استفاده می شود.